אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "הילף:גראמאטישע טערמינען"
ארגאן (שמועס | ביישטייערונגען) (געשאַפֿן בלאַט מיט '=מינים פון ווערטער און זייערע איינגעשאפטן= ==סובסטאנטיוו== א סובסטאנטיוו (ענגליש: noun, substantive; ל"ק: שם עצם) שטעלט מיט זיך פאר א ספעציפישן אביעקט אדער אביעקטן, ד"ה א פערזאן ("די פרוי", "מענדל"), א פלאץ ("אמעריקע", "די היים"), א זאך ("א סעלפאן"), אא"וו. אן #ארטיקל|ארטיקל...') |
ארגאן (שמועס | ביישטייערונגען) |
||
| שורה 14: | שורה 14: | ||
א ווערב אין לשון עבר נעמט ארייו א '''העלף ווערב''' וואס בייגט זיך (זיין אדער האבן) און א '''פארגאנגענעם פארטיציפ''' (צב"ש "געגאנגען", "רעדאקטירט", "געשען"). דער פארגאנגענער פארטיציפ הייבט זיך אן געוויינטליך מיט "גע" און שליסט מיט א טי"ת אבער פאראן אויסנאמען. | א ווערב אין לשון עבר נעמט ארייו א '''העלף ווערב''' וואס בייגט זיך (זיין אדער האבן) און א '''פארגאנגענעם פארטיציפ''' (צב"ש "געגאנגען", "רעדאקטירט", "געשען"). דער פארגאנגענער פארטיציפ הייבט זיך אן געוויינטליך מיט "גע" און שליסט מיט א טי"ת אבער פאראן אויסנאמען. | ||
א '''סוביעקט''' פון א ווערב איז דער וואס טוט די טואונג פון דעם ווערב. דער אביעקט פון א ווערב איז דער וואס אויף אים טוט מען די טואונג. אין זאץ "דער מענטש ווארפט א באך", איז "דער מענטש" דער סוביעקט און "א באל" איז דער אביעקט. | א '''סוביעקט''' פון א ווערב איז דער וואס טוט די טואונג פון דעם ווערב. דער אביעקט פון א ווערב איז דער וואס אויף אים טוט מען די טואונג. אין זאץ "דער מענטש ווארפט א באך", איז "דער מענטש" דער סוביעקט און "א באל" איז דער אביעקט. א סוביעקט פון א פראזע האט א '''נאמינאטיוון בייגפאל''', און דער אביעקט פון א ווערב האט אן '''אקוזאטיוון בייגפאל'''. | ||
א ווערב וואס נעמט אריין אן אביעקט רופט זיך '''טראנזיטיוו''' (צב"ש: "ער זעט דאם מענטש" טא "זען" איז טראנזיטיוו). א ווערב וואס קען נישט ארייננעמען א סוביעקט רופט זיך '''אומטראנזיטיוו''' (צב"ש: מען זאגט "איך שלאף", אבער מען קען נישט זאגן "איך שלאף דעם" אא"וו טא איז "שלאפן" אומטראנזיטיוו). | א ווערב וואס נעמט אריין אן אביעקט רופט זיך '''טראנזיטיוו''' (צב"ש: "ער זעט דאם מענטש" טא "זען" איז טראנזיטיוו). א ווערב וואס קען נישט ארייננעמען א סוביעקט רופט זיך '''אומטראנזיטיוו''' (צב"ש: מען זאגט "איך שלאף", אבער מען קען נישט זאגן "איך שלאף דעם" אא"וו טא איז "שלאפן" אומטראנזיטיוו). | ||
==אַדיעקטיוו== | ==אַדיעקטיוו== | ||
אן אדיעקטיוו באשרייבט א סובסטאנטיוו: דער גרויסער מענטש, דאס אלטע בוך. | |||
אדיעקטיוון מעגן בייגן זיך כדי אויסצטדריקן פארגלייכן, צב"ש: איין דאלער איז גוט---צוויי דאלארן זענען בעסער. די פארמען רופן זיך '''קאמפאראטייוון'''. | |||
דער '''סופערלאטיוו''' פארעם פון אן אדיעקטיוו דריקט איוס די גרעסטע איכות, צב"ש: ער איז דער העכטסטער. | |||
==אַדווערב== | ==אַדווערב== | ||
אדווערבן באשרייבן ווערבן, צב"ש: איך גיי גיך. | |||
==פּראָנאָם== | ==פּראָנאָם== | ||
פארנאמן באשרייבן די באשעפענישן וואס וועגן זיי די זאץ באשרייבט, צב"ש: ער, זי, עס. די פראנאמן בייגן זיך מיט נומער און בייגפאל (זעט [[#ווערב|ווערב]]). | |||
==פרעפאזיציע== | ==פרעפאזיציע== | ||
פרעפאזיציעס באשרייבן צייט, פלאץ און שייכות צווישן סובסטאנטיוון, צב"ש: אין, פאר, אויף. דער אביעקט וואס קומט נאך א פרעפאזיציע האט א '''דאטיוון בייגפאל'''. | |||
==קאניונקציע== | ==קאניונקציע== | ||
קאניונקציעס פארבינדן ווערטער און זאץ-פראזעס, צב"ש: און, אבער, אדער. | |||
==אינטעריעקציע== | ==אינטעריעקציע== | ||
אינטעריעקציעס באשרייבן פלוצעמדעקן עמאציעס אמאל אין מיטן פון א זאץ, צב"ש: נעבעך! נו? אוי!. | |||
==ארטיקל== | ==ארטיקל== | ||
אן ארטיקל דריקט אויס דעם מין, נומער און בייגפאל פון א א סובסטאנטיוו, צב"ש: דער, די,א, אן. | |||
רעוויזיע ביי 23:44, 16 פעברואר 2022
מינים פון ווערטער און זייערע איינגעשאפטן
סובסטאנטיוו
א סובסטאנטיוו (ענגליש: noun, substantive; ל"ק: שם עצם) שטעלט מיט זיך פאר א ספעציפישן אביעקט אדער אביעקטן, ד"ה א פערזאן ("די פרוי", "מענדל"), א פלאץ ("אמעריקע", "די היים"), א זאך ("א סעלפאן"), אא"וו. אן ארטיקל מעג קומען פאר א סובסטאנטיוו.
סובסטאנטיוון האבן 3 מינים: זכר (דער), נקבה (די), און נייטראל (דאס).
עטלעכע סובסטאנטיוון האבן איין אדער צוויי דימינוטיוו פארמען, וואס באשרייבן קליינע ווערסיעס פונעם סובסטאנטיוו. צב"ש "דער שוך" ווערט "דאס שיכל" און "דאס שיכעלע" אין די דימינוטיוו פארמען.
ווערב
א ווערב (ענגליש: verb; ל"ק: שם פועל) שטעלט מיט זיך פאר א באוועגונג, א געשעעניש אדער א מצב (צב"ש "גיין", "דארפן", "שרייבן"). ווערבן בייגן זיך מיט צייט (עתיד, הווה, עבר), פערזאן (ערשטן [איך], צווייטן [דו/איר], דריטן [ער/זי/עס]) און נומער (סינולער, פלוראל).
דער אינפיניטיוו פון א ווערב איז דער פארם אן בייגן זיך. דער איפיניטיוו שליסט זיך מיט א נו"ן, צב"ש: "מאכן", "וווינען", אא"וו.
א ווערב אין לשון עבר נעמט ארייו א העלף ווערב וואס בייגט זיך (זיין אדער האבן) און א פארגאנגענעם פארטיציפ (צב"ש "געגאנגען", "רעדאקטירט", "געשען"). דער פארגאנגענער פארטיציפ הייבט זיך אן געוויינטליך מיט "גע" און שליסט מיט א טי"ת אבער פאראן אויסנאמען.
א סוביעקט פון א ווערב איז דער וואס טוט די טואונג פון דעם ווערב. דער אביעקט פון א ווערב איז דער וואס אויף אים טוט מען די טואונג. אין זאץ "דער מענטש ווארפט א באך", איז "דער מענטש" דער סוביעקט און "א באל" איז דער אביעקט. א סוביעקט פון א פראזע האט א נאמינאטיוון בייגפאל, און דער אביעקט פון א ווערב האט אן אקוזאטיוון בייגפאל.
א ווערב וואס נעמט אריין אן אביעקט רופט זיך טראנזיטיוו (צב"ש: "ער זעט דאם מענטש" טא "זען" איז טראנזיטיוו). א ווערב וואס קען נישט ארייננעמען א סוביעקט רופט זיך אומטראנזיטיוו (צב"ש: מען זאגט "איך שלאף", אבער מען קען נישט זאגן "איך שלאף דעם" אא"וו טא איז "שלאפן" אומטראנזיטיוו).
אַדיעקטיוו
אן אדיעקטיוו באשרייבט א סובסטאנטיוו: דער גרויסער מענטש, דאס אלטע בוך.
אדיעקטיוון מעגן בייגן זיך כדי אויסצטדריקן פארגלייכן, צב"ש: איין דאלער איז גוט---צוויי דאלארן זענען בעסער. די פארמען רופן זיך קאמפאראטייוון.
דער סופערלאטיוו פארעם פון אן אדיעקטיוו דריקט איוס די גרעסטע איכות, צב"ש: ער איז דער העכטסטער.
אַדווערב
אדווערבן באשרייבן ווערבן, צב"ש: איך גיי גיך.
פּראָנאָם
פארנאמן באשרייבן די באשעפענישן וואס וועגן זיי די זאץ באשרייבט, צב"ש: ער, זי, עס. די פראנאמן בייגן זיך מיט נומער און בייגפאל (זעט ווערב).
פרעפאזיציע
פרעפאזיציעס באשרייבן צייט, פלאץ און שייכות צווישן סובסטאנטיוון, צב"ש: אין, פאר, אויף. דער אביעקט וואס קומט נאך א פרעפאזיציע האט א דאטיוון בייגפאל.
קאניונקציע
קאניונקציעס פארבינדן ווערטער און זאץ-פראזעס, צב"ש: און, אבער, אדער.
אינטעריעקציע
אינטעריעקציעס באשרייבן פלוצעמדעקן עמאציעס אמאל אין מיטן פון א זאץ, צב"ש: נעבעך! נו? אוי!.
ארטיקל
אן ארטיקל דריקט אויס דעם מין, נומער און בייגפאל פון א א סובסטאנטיוו, צב"ש: דער, די,א, אן.
